قال رسول الله (ص ) :
« یا عَلیُّ ! ما عُرِفَ اللهُ إلّا بی ثُمَّ بکَ ، مَن جَحَدَ ولایَتَکَ جَحَدَ اللهُ رُبوبیَّتَهُ . »
« ای علی ! خدا جز بوسیله من و تو شناخته نمی شود .
هر کس ولایت تو را انکار کند ، ربوبیت خدا را انکار کرده است . »
در کتاب مناقب خوارزمی ، فصل 8 ص 57 روایت شده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : هر کس از راه و روش علی بن ابی طالب علیهماالسلام فاصله بگیرد از من و راه من فاصله گرفته و هر کس از من جدا شود و دوری گزیند از خدا فاصله و دوری گرفته است
در کتب مورد اعتماد نزد اهل تسنن از جمله مسند احمد حنبل ج 5 ص 34 و مناقب ابن مغازلی شافعی ص 45 ح 67 روایت شده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: من و علی علیه السلام دو حجت خدا بر بندگانش هستیم
در کتب متعدد و مورد یقین و اعتماد اهل تسنن از جمله مناقب خوارزمی فصل هفتم ص 47 و مسند احمد بن حنبل ج 5 ص 13 و طبقات ابن سعد ج2ص102 و . . . روایت شده است که عُمَر بن خطاب بارها به برتری و افضلیت امیرالمومنین علی علیه السلام بر خود اعتراف کرد و بارها گفت : علی (علیه السلام) از همه ما به داوری آگاه تر و بینشش در این امر بیشتر است.
در دهها کتاب از کتب معتبر نزد اهل تسنن چون مناقب خوارزمی فصل 7 ص 46 و اُسدالغابه ج4ص22 و . . . روایت شده است که عایشه بارها بر حقانیت فاروق اعظم امیرالمومنین علی علیه السلام اعتراف کرد و گفت : علی (علیه السلام) از همه مردم به سنت پیغمبر خدا عالمتر و آگاه تر است.
عالم مشهور و مورد اعتماد نزد پیروان اهل سقیفه حافظ ابی بکر احمد بن علی معروف به "خطیب بغدادی" در کتاب تاریخ بغداد ج11ص 173 اعتراف می کند که خداى متعال ، رسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله را به وجود مقدس فاروق اعظم امیرالمومنین على علیه السّلام تقویت فرمود
در کتاب های صحیح و مورد اطمینان نزد عُمَری ها چون صحیح ترمذى ج 2ص 301 ، مستدرک الصحیحین ج 3ص 136 ، اسد الغابة ج 4 ص17 ، تاریخ طبرى ج 2ص 55 ، کنز العمال ج 6 ص 400 آمده است : صدیق اکبر امیرالمومنین علی علیه السّلام نخستین کسى است که اسلام را اختیار کرده است
در کتاب های متعدد و مورد اعتماد اهل تسنن چون مسند احمد حنبل ج1 ص 93 و ذخائرالعقبی ص 82 و ینابیع الموده ج 2 ص 172 آمده است که هرگاه امری بر عُمَر بن خطاب مشکل و سخت می شد به امیرالمومنین علی علیه السلام متوسل می شد و بارها گفت : لَولا عَلی لَهَلَک عُمَر اگر علی نبود عُمَر هلاک می شد
در اکثر کتب معتبر نزد اهل جماعت از جمله جامع ترمذی ج5 ص 632 ح 3712 و تاریخ دمشق ابن عساکر ج 1 ص 413 و مسند احمد بن حنبل ج4 ص 437 و مناقب ابن مغازلی ص 230 و مناقب خوارزمی فصل 14 ص 92 و ... روایت نموده اند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند : علی بن ابیطالب پیشوا و ولی هر مومن بعد از من خواهد بود. او اوّل خلیفه و جانشین من است.
در اکثر کتب معتبر نزد اهل جماعت از جمله «کنز العمال ج 6 ص 156» و «الریاض النضرة ج 2 ص 226» از «عمر خطّاب» می کنند که می گفت: وجود رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله را شاهد مىگیرم که از آن حضرت شنیدم که مىفرمود: هر گاه آسمانهاى هفتگانه را در کفه ترازو بگذارند و ایمان حضرت على علیه السّلام را در کفّه دیگر آن، ایمان على علیه السّلام، از آسمانها سنگین تر خواهد بود.
در کتاب «الریاض النضرة ج 2ص 214» و «الاستیعاب ج 2 ص 466» و «صفحه 72 صواعق» و در «فتح البارى ج 8 ص 71» و «نور الابصار ص 73 از «عمر بن خطّاب» روایت شده است که رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: هیچ کسى به اندازه على علیه السّلام به کسب فضائل نائل نیامده است؛ فضائل آن حضرت به اندازهاى است که هر کسى به حقیقت آنها برسد، او را به راه راست هدایت مىکند و از گمراهى رهایى مىبخشد.
«تاریخ ابن جریر طبرى ج 2 ص 75» از «ابن اسحاق» نقل کرده است، نخستین مردى که به رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله ایمان آورده و با آن حضرت نماز خواند و دستورهایى را که از سوى خدا آورده بود تصدیق کرد، على بن ابیطالب علیهما السّلام بود که آن هنگام سنین ده سالگى را سپرى مىکرد. و از نعمتهایی که خدا به حضرت على علیه السّلام ارزانى داشته است، این است که آن حضرت پیش از ظهور دین مبین اسلام، در دامن پر مهر و وفا و مالامال از جود و سخاى رسول الله صلّى اللّه علیه و آله پرورش یافته است.